Ιούνιος 2023

Άρθρο των Παναγιώτη Παπασταματίου και Έφης Καρρά, με τίτλο «Τι προσφέρει η αιολική ενέργεια στις επιχειρήσεις και τι πρέπει να γίνει» δημοσιεύθηκε στο ειδικό αφιέρωμα για την ενέργεια του οικονομικού περιοδικού Epsilon 7, στο τεύχος Ιουνίου 2023.

Εγχώρια προστιθέμενη αξία, φθηνή ενέργεια και επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος προσφέρουν τα αιολικά πάρκα της χώρας μας στην εθνική οικονομία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Για να μεγιστοποιηθούν αυτά τα οφέλη πρέπει να αντιμετωπιστούν σημαντικές προκλήσεις: γραφειοκρατία, ατεκμηρίωτοι οριζόντιοι αποκλεισμοί, ενίσχυση του ηλεκτρικού δικτύου και των διασυνδέσεων. Παρά τις προκλήσεις αυτές, οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι: Ο κλάδος των Α.Π.Ε., ως ένας σχετικά ασφαλής κλάδος, ελκύει παγκοσμίως νέους επενδυτές και μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο για ανάπτυξη και απασχόληση.

Δείτε το άρθρο των Π. Παπασταματίου – Ε. Καρρά στο Epsilon 7 ΕΔΩ

Το περιεχόμενο του άρθρου έχει ως εξής:

Με τον πρόσφατο πόλεμο στην Ουκρανία, αναδείχθηκε το θέμα της απεξάρτησης της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα. Για τον λόγο αυτό, η ευρωπαϊκή πολιτική, με κατεπείγουσες νομοθετικές ρυθμίσεις, προτάσσει τα έργα Α.Π.Ε. έναντι άλλων έννομων συμφερόντων και επιδιώκει την επιτάχυνση της ανάπτυξής τους στα κράτη μέλη της.

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ειδικά η αιολική ενέργεια, είναι σημαντικός πυλώνας της ενεργειακής μετάβασης και μπορούν να την υπηρετήσουν, τονώνοντας παράλληλα την τοπική και εγχώρια ανάπτυξη. Η εγχώρια προστιθέμενη αξία από την ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην χώρα μπορεί να φθάσει το 35% του κόστους κατασκευής ενός αιολικού πάρκου και κάθε έτος αγγίζει κατά μέσο όρο το 80% των λειτουργικών εξόδων του. Για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, το ποσοστό της εγχώριας προστιθέμενης αξίας μπορεί να φθάσει το 70% του κόστους κατασκευής.  Επιπλέον, βοηθά στην ανάπτυξη άλλων τομέων της οικονομίας όπως η τσιμεντοβιομηχανία, οι μεταφορές, οι κατασκευές, τα λιμάνια, η ναυτιλία, η ναυπηγική βιομηχανία, η βιομηχανία των καλωδίων  κ.α.

Εκτός από ανάπτυξη, η αιολική ενέργεια προσφέρει φθηνό ηλεκτρισμό στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. To κόστος στον καταναλωτή από τα νέα αιολικά πάρκα είναι 6 φορές μικρότερο από το κόστος ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο κατά την περίοδο 7/22 – 4/23 και 3,5 φορές από το λιγνίτη. Και πριν την πρόσφατη κρίση, η αιολική ενέργεια ήταν σαφώς πιο φθηνή από το φυσκό αέριο και το λιγνίτη, και παρέμεινε έτσι. Για αυτό, κατά τη διάρκεια τις κρίσης τα αιολικά πάρκα επιδότησαν -και συνεχίζουν να επιδοτούν – τους καταναλωτές.

Συγκεκριμένα, οι Α.Π.Ε. διασφάλισαν  από την αρχή της ενεργειακής κρίσης σχεδόν 5 δις ευρώ σε επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος. Aυτό αντιστοιχεί στο 58% των συνολικών επιδοτήσεων στους καταναλωτές μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού (πάνω από 75%), οφείλεται στα αιολικά πάρκα. Ο δημόσιος προϋπολογισμός αντιπροσωπεύει το 19% και οι συμβατικοί ηλεκτροπαραγωγοί 18%. Η αιολική ενέργεια συνεπώς αποτέλεσε βασικό χρηματοδότη των επιδοτήσεων των λογαριασμών ρεύματος. Εάν η πράσινη μετάβαση είχε επιτευχθεί πιο γρήγορα και είχαμε περισσότερα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα, το όφελος στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις, θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο.

Παρά τα παραπάνω οφέλη όμως, ο ρυθμός ανάπτυξης το 2022 ήταν μειωμένος σε σχέση με την επίδοση του κλάδου το 2021. Τα 230MW που συνδέθηκαν στο δίκτυο το 2022, αντιστοιχούν σε επενδύσεις συνολικού ύψος άνω των 230 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή δεν είναι τυχαία. Ο τομέας της ενέργειας στην Ελλάδα δεν μπορεί να θεωρηθεί εύκολος για να επενδύσει κανείς. Χρειάζεται ‘’γερό στομάχι’’, υπομονή και επιμονή. Οι προκλήσεις είναι αρκετές:

• Η ανάπτυξη έργων Α.Π.Ε. στην Ελλάδα, ταλαιπωρείται από μακροχρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Δεν είναι ασύνηθες το φαινόμενο, υπηρεσίες ή φορείς που έχουν εγκρίνει έργα, να αλλάζουν γνώμη ξαφνικά, ενώ αρκετές είναι οι φορές που οι επιχειρήσεις πρέπει να επαναλάβουν ολόκληρη τη μακροχρόνια διαδικασία. Οι καθυστερήσεις αυτές αυξάνουν το επενδυτικό και το χρηματοδοτικό κόστος και ευνοούν τη σύγχυση και τη διασπορά των fake news στην κοινωνία.
• Πρωτοβουλίες όπως οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, τα «απάτητα βουνά» κλπ., αποκλείοντας, ατεκμηρίωτα και αναίτια, την αιολική ενέργεια από περιοχές ακόμα και με υψηλό αιολικό δυναμικό, προκαλούν δυσμενή αποτελέσματα: αυξάνουν το κόστος της ενέργειας στον καταναλωτή και εμποδίζουν την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρα μας.
• Το ηλεκτρικό δίκτυο και οι διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας φθάνουν στα όρια τους. Νέες επενδύσεις σε αυτές τις υποδομές, όπως και στην αποθήκευση ενέργεια θα επιτρέψει την παραγωγή περισσότερων Α.Π.Ε. και τη σταδιακή μετατροπή της Ελλάδας σε εξαγωγό ενέργειας με σημαντικά οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη.

Παρά τις προκλήσεις που υπάρχουν, οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της ανάπτυξης του κλάδου στην Ελλάδα. Ο κλάδος των Α.Π.Ε., ως ένας σχετικά ασφαλής κλάδος, ελκύει παγκοσμίως νέους επενδυτές και μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο για ανάπτυξη και απασχόληση.

Δείτε όλο το αφιέρωμα του Epsilon 7 ΕΔΩ  .